کوچینگ چیست؟ چه هدفی دارد؟ یک کوچ با چه ابزارهایی به مراجعه کننده کمک می کند؟ کوچینگ ایده آل و حرفه ای چگونه تعریف می شود و چه خصوصیت هایی دارد؟ چه شباهت ها و تفاوت هایی با دیگر حرفه ها دارد؟ اصول کوچینگ چیست؟ کوچ ایده آل چه خصوصیت هایی دارد؟

در این مطلب قصد داریم اختصارا به پرسش های بالا بپردازیم. هدف ما در این مطلب آشنایی بیشتر شما با حرفه کوچینگ و همچنین حداقل راهنمایی ای در جهت استفاده ار این نوع خدمات است.

1_ کوچینگ چیست؟

کوچینگ چیست؟

کوچینگ حرفه ای آمیخته از مطالب روانشناسی، فلسفه، مدیریت، ورزش و … است که به طوری متمایز در راستای حمایت از افراد برای ایجاد یک زندگی با کیفیت تر از امروزشان می پردازد.

کوچ ها روی موضوعات حرفه ای کسب و کار، خصوصی، روحی و در کل هرگونه درگیری ذهنی که برگرفته از نارضایتی افراد از جایگاهی که در آن هستند و درصدد کشف و دستیابی جایگاه حقیقی خود هستند، با مراجعین خود به گفتگو می نشینند و با استفاده از بارزترین خصوصیت خود همانند تشویق، همراه مطمئن، شنونده آگاه و بدون قضاوت با ارائه بازخورد، فرد را به چالش می کشند که منجر به یافتن حقایق جدید نسبت به توانمندی ها و درک و بهره مندی بیشتر از موقعیت های اطراف یا ایجاد موقعیت با استفاده از منابع در دسترس می شوند.

در کوچینگ با هدف رساندن مراجع به یک زندگی رضایت بخش که برای خود ترسیم می کند، طرفین به گفتو می نشینند. درطول این روند کوچ با استفاده از ابزارهای زیر به مراجع کمک های زیادی می کند.

  1. تشویق مراجع.
  2. تحسین مراجع.
  3. مشخص کردن و شفاف سازی ارزش های مراجع.
  4. کنجکاوی و جستجوی پاسخ های درونی مراجع.
  5. همراهی مراجع برای یافتن بهترین مسیر.
  6. حمایت از مراجع در اتخاذ تصمیمیات در مسیر خواسته های واقعی اش.
  7. در صورت شناخت منابع مفید، بانک اطلاعاتی در دسترس مراجع.
  8. شنیدن ایده های مراجع و حمایت از وی در مسیر ایجاد تعهد همسو با اهدافش.
  9. قراردادن مراجع در موقعیت های چالش برانگیز با هدف گسترش چشم انداز که منجر به مشاهداتی فراتر از محدودیت های ذهنی اش می شود.

2_ کوچینگ حرفه ای:

خصوصیات کوچ ایده آل حرفه ای و معرفی کوچینگ

فدراسیون بین المللی کوچینگ (International Coaching Federation) که به اختصار آن را (ICF) می شناسند، سازمانی حرفه ای است که برای تمامی اعضای خود دستورالعمل هایی تنظیم کرده و کوچ ها موظف به رعایت آنها در خلال ارائه خدمات کوچینگ می باشند. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر به سایت ICF مراجعه نمائید: www.coachingfederation.org

3_ تارخچه کوچینگ:

این حرفه در سال 1980 توسط توماس لئونارد (Thomas Leonard) در ایالات متحده آمریکا پایه گذاری شد و در سال 1995 چند کوچ حرفه ای (ICF) را به عنوان یک موسسه غیر انتفاعی تاسیس کردند و در سال 1998 این موسسه که اعضای آن به 70 نفر رسیده بود فهرستی از صلاحیت ها و ضوابط اخلاقی را در غالب یک استاندارد به وجود آوردند. درادامه با ایجاد روند بازبینی رفتارهای اخلاقی و هیات بازبینی، امکان گزارش تخطی کوچ ها از این استانداردها را به استفاده کنندگان از خدمات کوچینگ داد.

4_ تعریف کوچینگ از زبان ICF:

کوچینگ نوعی مشارکت مستمر جهت کمک به مراجعه کنندگان است که مراجع را به فکر وا می دارد و خلاقیت درونی او را بیدار می کند تا به نتایج رضایت بخشی در زندگی شخصی و حرفه ای خود دست پیدا کند. در طول روند کوچینگ، مراجعه کنندگان آگاهی بیشتری نسبت به توانمندی (پتانسیل) خودشان پیدا کرده و با عملکرد خود، کیفیت زندگی شان را بهبود می بخشند.

5_ کوچینگ چه چیزی نیست؟

کوچینگ درمان نیست، همچنین مشاوره و روانشناسی نیست، هرچند ممکن است این فرآیند ریشه در روانشناسی داشته یا برخی مواقع از مدل روانشناسی پیروی کند اما این فرآیند با تجویزهای روانی متفاوت است. بازرترین تفاوت های این نگرش از این روست که روان درمانی با تمرکز روی احساسات و تجربیات گذشته است در حالی که کوچینگ با تشویق مراجع در حرکت به سوی آینده پایه ریزی شده است. کوچینگ به رایزنی یا منتورینگ هم تشبیه شده است، تفاوت این دو حرفه از این بابت است مشاورها به دنبال ارائه مشاوره هستند در حالی که کوچ به مراجع کمک می کند تا خود راه حل های مناسب را پیدا کند، در منتورینگ نیز راه حل های تجربه شده معینی به مراجعه کننده ارائه می گردد ولی یک کوچ ممکن است هیچ تجربه یا آشنایی به خصوصی از هدف مراجع نداشته باشد و صرفا با گفتگوی قدرتمند کوچینگی به مراجع کمک کند تا بهترین راه حل را بیابد.

6_ تفاوت کوچینگ با دیگر حرفه ها:

در ادامه توضیحات کامل تری در خصوص تفاوت کوچینگ با دیگر حرفه ها که امروزه در جامعه آن ها را با کوچینگ مشابه می دانند ارائه می دهم.

1_6_ تفاوت کوچ و مشاور متخصص (Consultant):

مشاور فردی است دارای تخصص که در مذاکرات پس از حل مشکلی خاص صحنه را ترک می کند و غالبا با مسائل خارج از تخصص خود درگیر نمی شود، کوچ ها با روشی جامع تر و با کمک مراجع پس از بررسی وضعیت نقشه ای اجرایی طرح کرده و در کنار مراجع به تجزیه و تحلیل و حل مسئله مشغول می شوند. در این روش متخصص مراجع است و کوچ با به کارگیری مهارت و ابزارهای خود و پاسخ های مراجع به او کمک می کند ارزش های خود را روشن تر کرده و راه حل مناسب خود را بیابد.

2_6_ تفاوت کوچ با درمانگر (Therapist):

تفاوت اولیه در این است که درمانگران غالبا با فرد ناتوان و با هدف معالجه کار می کند اما کوچ با فرد توانا و با هدف شکوفایی و باروری هر چه بیشتر توانایی های مراجع با وی کار می کند. درمانگر غالبا با افرادی که برای دستیابی به سلامت نیازمند کمک هستند و اغلب درگیر مشکلات در گذشته اند کار می کند، اما کوچینگ متمرکز بر وضعیت فعلی مراجع برای رسیدن به هدفی در آینده است. به عبارتی (تحلیل وضعیت موجود، ترسیم وضعیت مطلوب و چگونگی رسیدن به آن).

3_6_ تفاوت کوچ با روانشناس (Counsellor):

در روانشناسی نیز تمرکز بر روی حل مشکلی در گذشته و بر پایه رابطه آمرانه شکل می گیرد و این در حالیست که در رابطه کوچینگ ریشه در حال و آینده و بر پایه حرکت و عمل استوار می شود و ماهیتی سلسله مراتبی وجود ندارد بلکه نوعی مشارکت وجود دارد.

4_6_ تفاوت کوچ با رایزن (Mentor):

در این نوع رابطه مراجعه کننده با شخصی ارتباط می گیرد که در زمینه ای خاص دارای تجربه بوده و غالبا سن و سالی بالاتر از مراجع کننده دارد و در رابطه ای سلسله مراتبی گونه و با ارائه تجربیات خود به مراجع راهنمایی و نصایحی ارائه می دهد ولی در رابطه کوچینگ، کوچ در کنار مراجع قرار گرفته و در تلاش است تا تجربیات و دانش درونی وی فراخوانی شده تا بتواند راه حلی مطابق با شرایط و توانایی ها و به خصوص نوع شخصیت خود خلق کند.

7_ آیا کوچینگ نسبت به حرفه های دیگر بهتر است؟

تمامی توضیحات بالا صرفا با هدف آشنایی و درک هر چه بیشتر تفاوت کوچینگ با دیگر حرفه ها ارائه شده و به هیچ وجه با هدف بهتر نشان دادن کوچینگ نسبت به حرفه ای دیگر نیست. یکی از خصوصیت های کوچ ایده آل این است که بداند چه زمانی کوچ کند و چه زمانی کوچینگ را متوقف سازد و در صورت امکان مراجعه کننده را به کوچ دیگر یا متخصص حرفه دیگری ارجاع دهد.

8_ انواع کوچینگ:

روش های بسیاری از جمله خصوصی، گروهی، ایمیل، تماس تلفنی یا جلسه حضوری برای ارائه خدمات کوچینگ وجود دارد و تخصص های مختلفی از قبیل کوچینگ رشد شخصی، مدیریتی، ارتباطات، مالی، سلامت، کسب و کار و … وجود دارد که با توجه به افزایش روز افزون تجربه کوچ های فعال این تخصص ها رو به افزایش است.

9_ اصول کوچینگ:

اصول مبنای کوچینگ که یک کوچ باید به آنها پایبند باشد، در ادامه به بررسی این اصول می پردازیم.

1_9_ عدم قضاوت:

ما انسان ها به طور ناخود آگاه به قضاوت یکدیگر در جنبه های مختلف می پردازیم که نتیجه آن اعلام نظراتی در خصوص دیگران است، به عنوان مثال اشتباه کردی، باید اینگونه باشی یا اینگونه نباشی، اینگونه رفتار کن یه اینگونه رفتار نکن و …، یک کوچ با حضور در لحظه حال تلاش می کند ذهن خود را با مراجع همسو نماید و همانند او بنگرد و بیندیشد و اصطلاحا فیلتر های ذهنش را با مراجع تنظیم کند و در نتیجه مسائل را صرفا همانگونه که هست ببینید و قضاوتی نسبت به مراجع یا رفتار او و شخصیتش انجام ندهد. نتیجه این عدم قضاوت منجر به داشتن حس راحتی هر چه بیشتر مراجع در کنار کوچ در فضایی امن می شود. اینگونه مراجع این امکان را دارد که در مورد تمامی جوانب موضوع خود با وی به گفتگو بپردازد. یک کوچ ایده آل اگر احساس کند که نسبت به یک مراجع یا موضوع وی نمی تواند بی طرفانه و بدون قضاوت عمل کند، باید این احساس را با وی در میان بگذارد و از ادامه روند کوچینگ خودداری کند و در صورت امکان مراجع را به کوچ دیگری ارجاع دهد.

عدم قضاوت کوچ حرفه ای

2_9_ تمرکز بر روی زمان حال با رویکرد آینده:

ما انسان ها به طور ناخود آگاه به قضاوت یکدیگر در جنبه های مختلف می پردازیم که نتیجه آن اعلام نظراتی در خصوص دیگران است، به عنوان مثال اشتباه کردی، باید اینگونه باشی یا اینگونه نباشی، اینگونه رفتار کن یه اینگونه رفتار نکن و …، یک کوچ با حضور در لحظه حال تلاش می کند ذهن خود را با مراجع همسو نماید و همانند او بنگرد و بیندیشد و اصطلاحا فیلتر های ذهنش را با مراجع تنظیم کند و در نتیجه مسائل را صرفا همانگونه که هست ببینید و قضاوتی نسبت به مراجع یا رفتار او و شخصیتش انجام ندهد. نتیجه این عدم قضاوت منجر به داشتن حس راحتی هر چه بیشتر مراجع در کنار کوچ در فضایی امن می شود. اینگونه مراجع این امکان را دارد که در مورد تمامی جوانب موضوع خود با وی به گفتگو بپردازد. یک کوچ ایده آل اگر احساس کند که نسبت به یک مراجع یا موضوع وی نمی تواند بی طرفانه و بدون قضاوت عمل کند، باید این احساس را با وی در میان بگذارد و از ادامه روند کوچینگ خودداری کند و در صورت امکان مراجع را به کوچ دیگری ارجاع دهد.

تمرکز بر روی زمان حال با رویکرد آینده

3_9_ عمل کردن و به حرکت در آمدن:

عمل کردن و به حرکت در آمدن کوچینگ حرفه ای

واقعیتی غیر قابل انکار وجود دارد که آگاهی، رشد و شکل گیری بصیرتی جدید در ابعاد مختلف زندگی ارزش فراوانی دارد اما یک اصل قابل قبول اکثر کوچ ها به حرکت در آمدن مراجع در ادامه این بصیرت است. احتمالا جلسات کوچینگی باشد که پس از کمک به مراجع برای کشف بصیرتی جدید، کوچ او را در اتخاذ تصمیمی آزادانه در خصوص اقدام تا قبل از جلسه بعدی رها می کند. بسیاری از افراد به دنبال نتیجه هستند و بدون حرکت و عمل نتیجه ای حاصل نخواهد شد. نظریه ای افراطی وجود دارد که اگر مراجع به حرکت در نیاید کوچینگ انجام نگرفته، اما به نوبه خود آن را می پذیرم و به عنوان کوچ رویکردی در پیش می گیرم که در ادامه بصیرت جدید حرکتی همراستا با آن انجام می دهم.

10_ کوچ ایده آل:

  • یک کوچ ایده آل کیست؟
  • خصوصیت های کوچ های کوچ های ایده آل چیست؟
  • وجه اشتراک کوچ های ایده آل چیست؟

سوالات زیادی در مورد خصوصیت های کوچ ایده آل وجود دارد که پاسخ به آن ها در شرایط گوناگون متفاوت است. بزرگان این حرفه به بررسی آن ها می پردازند. در ادامه به بررسی هفت خصوصیت کوچ ایده آل می پردازیم.

11_ هفت خصوصیت کوچ ایده آل:

1_11_ متعهد (Committed):

اولین خصوصیت کوچ ایده آل در مرحله اول خود را نسبت به داشتن یک زندگی خوب، آنگونه که دوست دارد متعهد می داند و این تعهد سرچشمه ایست برای تعهد نسبت به زندگی مراجع. کوچ ها غالبا متعهد به حمایت از مراجع برای به حرکت در آمدن و رشد در مسیر زندگی ایست که مراجع برای خود رسم می کند.

خصوصیت کوچ ایده آل متعهد

1_11_ متعهد (Committed):

اولین خصوصیت کوچ ایده آل در مرحله اول خود را نسبت به داشتن یک زندگی خوب، آنگونه که دوست دارد متعهد می داند و این تعهد سرچشمه ایست برای تعهد نسبت به زندگی مراجع. کوچ ها غالبا متعهد به حمایت از مراجع برای به حرکت در آمدن و رشد در مسیر زندگی ایست که مراجع برای خود رسم می کند.

خصوصیت کوچ ایده آل قابل اتکا

3_11_ همسو و هماهنگ (Aligned):

خصوصیت کوچ ایده و حرفه ای

یک کوچ ایده آل مطابق ارزش هایش زندگی می کند. رفتار او همسو با گفتار اوست و گفتار او مطابق با افکارش است.

4_11_ کوچ پذیر (Coachable):

یک کوچ ایده آل خودش کوچ پذیر است و بر اساس این خصوصیت از نظرات و ایده های مراجع خود استقبال می کند.

خصوصیت کوچ حرفه ای کوچ پذیر

5_11_ دست و دلباز و بخشنده (Generous):

یک کوچ ایده آل نسبت به خود و دیگران بخشندگی را نشان می دهد و این مسئله از سعه نظر او نشئت می گیرد.

خصوصیت کوچ حرفه ای دست و دلباز و بخشنده

6_11_ دلسوز (Compassionate):

یک کوچ ایده آل نسبت به خود و دیگران نوعی از دلسوزی را نشان می دهد و این خصوصیت به گونه ایست که منجر به قدم برداشتن رو به جلو می شود. (همدلی به جای همدردی).

کوچینگ حرفه ای کوچ دلسوز

7_11_ شوق انگیز (Enthusing):

یک کوچ ایده آل با شرکت دادن اطرافیان خود در موقعیت های مختلف باعث به شوق آوردن آن ها می شود.

خصوصیت کوچ ایده آل شوق انگیز